Focus question : คำถามเพื่อความสุข

5 June 2020

หลาย ๆ คนอาจเคยประสบปัญหาหากอยากรู้เรื่องอะไรและต้องไปถามคนอื่น แต่คำตอบที่ได้กลับมาคือสิ่งที่รู้อยู่แล้ว ที่เป็นเช่นนี้อาจเป็นเพราะการตั้งคำถามที่ไม่ถูกจุดก็ได้

ดังนั้น การถามคำถามเพื่อให้ได้คำตอบที่แตกต่างหรือสิ่งที่ไม่รู้มาก่อน ต้องทำอย่างไร วันนี้ passion gen มีคำตอบ

เดวิด เจพี ฟิลลิปส์ (David JP Phillips) ผู้เชี่ยวชาญเรื่องการพูดและการอบรม ผู้ก่อตั้ง JP University จากประเทศสวีเดน เปิดมุมมองใหม่เรื่องนี้ ผ่านการสัมมนาออนไลน์ในหัวข้อ Transform your behaviour with focus questions

ฟิลลิปส์มองว่า

“ประสบการณ์ของแต่ละคน สิ่งที่เขารู้จัก คุ้นเคย หรือสัมผัสมาก่อน จะซ่อนคำถามหรือคำตอบเอาไว้ในสมอง เมื่อมีคนถามไม่ว่าจะเป็นการถามเรื่องใด ๆ ก็ตาม คนตอบก็มักจะพูดจากประสบการณ์ที่มีอยู่”

แต่ถ้าลองคิดกลับกัน ลองคิดดูว่าถ้าคนถามได้รับคำตอบที่ไม่ได้คาดการณ์เอาไว้จะเป็นอย่างไร

และนี่คือ เคล็ดลับในการตั้งคำถาม เพื่อให้ได้คำตอบอย่างที่เราต้องการ หรือเพื่อเปิดโลกทัศน์รับเอาสิ่งที่เราไม่เคยรู้มาก่อน

เคล็ดลับที่ว่านี้คือ การตั้งคำถามแบบที่เรียกว่า Focus question

เราลองมาดูตัวอย่างต่อไปนี้

มีคน 4 คนชาย 2 หญิง 2 กลับจากการเดินป่า แล้วมีคนถามว่า “การเดินป่าเป็นอย่างไรบ้าง?”

คนที่ 1 พูดถึงเพื่อนร่วมทริปและเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายหรูหราของพวกเขา

คนที่ 2 ตอบว่ารู้สึกชอบและตื่นเต้นมากเพราะได้เห็นโน่นนี่นั่น

คนที่ 3 ตอบว่ารักการเดินป่าครั้งนี้มาก ชอบทุกอย่างแม้กระทั่งฝนตก

คนที่ 4 ตอบว่าไม่สนุกเลย ไม่ชอบ เสียเวลา

เห็นไหมว่า จากคำถามเดียวกันแต่พบว่าคำตอบที่ได้ไม่เหมือนกันเลย นั่นเป็นเพราะสิ่งที่เขาโฟกัสหรือสนใจเป็นพิเศษแตกต่างกันนั่นเอง เช่นเดียวกับการตั้งคำถามที่อยากได้คำตอบเฉพาะเจาะจง

เรื่องราวที่คุณอาจจะสนใจ

การตั้งคำถามแบบเฉพาะเจาะจงในทัศนะของฟิลลิปส์ เกี่ยวข้องกับศักยภาพการสื่อสารภายในของแต่ละบุคคล ความหมายว่า หากคนคนนั้นสามารถบริหารจัดการการสื่อสารภายในตัวเองได้ดี ก็จะสามารถสื่อสารกับผู้อื่นได้ดีด้วย

เช่นเดียวกับการเป็นผู้นำที่ดีต้องมีความสามารถจัดการภายในของตัวเองให้ดีก่อน

การสร้างคำถามที่ดีหรือคำถามเชิงสร้างสรรค์ เกิดจากทำให้เกิดสิ่งดีดีในชีวิต เช่นเดียวกับการกินอาหารที่ดีเข้าไปเพื่อหล่อเลี้ยงร่างกาย และทำให้เกิดความสุขและหลับสบาย หรือการยิ้มให้ผู้คนแม้ว่าคน ๆ นั้นเดินมาชน หรือการยิ้มให้แทนความโกรธแค้นเมื่อมีเด็กวิ่งตัดหน้ารถในระยะกระชั้นชิด

ต่อไปนี้คือตัวอย่าง การเปลี่ยนคำถามแย่ ๆ ให้เป็นคำถามเชิงสร้างสรรค์ ตามแนวคิด Focus question อย่างที่ฟิลลิปส์แนะไว้

1. เปลี่ยนคำถาม What wrong with…(มีปัญหาอะไรกับสิ่งนี้/เรื่องนี้) เป็น What’s amazing with…(สิ่งมหัศจรรย์ในเรืองนี้/สิ่งนี้คืออะไร)

การเปิดคำถามในลักษณะนี้ เป็นการเปลี่ยนคำถามจากความรู้สึกเศร้าหมอง ไปสู่คำถามเชิงบวกที่มีพลังความสุขแทน เท่ากับพร้อมที่จะเปิดใจรับสิ่งใหม่ ๆ ที่เราอาจไม่เคยรู้มาก่อน

2. เปลี่ยนคำถาม How can I please you (ฉันจะทำอะไรให้เธอพอใจดีนะ) เป็น How can I be present (ฉันจะไปหาเธอเองถ้าเธอต้องการ)

3. เปลี่ยนคำถาม How can I earn money on…(ฉันหาเงินได้จาก…ได้อย่างไร) เป็น How can I make you grow (ฉันจะทำให้เธอก้าวหน้าได้อย่างไร)

ฟิลลิปส์ยังค้นพบว่า 98% ของคนถาม มักจะนึกถึงคำถามเชิงลบมากกว่าเชิงบวก ไม่ว่าเขาจะถามถึงเรื่องราวในอดีต หรือถามสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคตก็ตามที

แต่ถ้าเขาสามารถปรับคำถามใหม่จากคำถามแย่ ๆ ไปสู่คำถามเชิงสร้างสรรค์ก็จะนำไปสู่ความเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ได้ ที่สำคัญคือ การตั้งคำถามเชิงบวกเป็นการเตรียมพร้อมที่จะรับความสุขมากกว่าความทุกข์ นั่นเอง